Milieu-effect verfindustrie aanpakken

Serie focus op voorkant van productieketen – aflevering 11

De voorkant van de productieketen is aan zet. Om de circulaire economie van de grond te krijgen, moeten daar grote stappen worden gezet. We moeten anders ontwerpen, produceren en consumeren. In een serie artikelen focust de Vereniging Afvalbedrijven op de mogelijkheden die aan het begin van de keten liggen. In deze elfde aflevering 𝘑𝘦𝘳𝘰𝘦𝘯 𝘋𝘶𝘪𝘫𝘨𝘩𝘶𝘪𝘴𝘦𝘯 𝘦𝘯 𝘑𝘰𝘰𝘴𝘵 𝘉𝘳𝘰𝘦𝘥𝘦𝘳𝘴 van Baril Coatings over duurzame verven.

Baril Coatings, een familiebedrijf uit ‘s-Hertogenbosch, produceert coatings en verven. Sustainable Coating Solutions staat groot op de voorgevel van het bedrijf. Vader Duijghuisen startte eind jaren tachtig bij de verfproducent, sinds kort runnen zijn twee zoons het bedrijf. Algemeen directeur Jeroen Duijghuisen stelt dat een coating in wezen al duurzaam is. “Een coating verlengt de levensduur van materialen. Een houten kozijn gaat dankzij een coating veel langer mee.”

Jeroen Duijghuisen (Baril Coatings):

‘We maken een transitie door naar biobased alternatieven, met name reststromen uit de akkerbouw.’

Om duurzame alternatieven te vinden, werkt de verfproducent nauw samen met grondstofleveranciers, kennisinstellingen en eindgebruikers (foto: Baril Coatings)

Betekenisvol zijn

Toch is de milieu-impact van de verfindustrie groot. Verf bevat schadelijke chemicaliën, zoals vluchtige organische stoffen (VOS), reactieve bindmiddelen, conserveermiddelen en pigmenten. Daarnaast gaat de productie gepaard met een hoge CO₂-uitstoot. “Verduurzamen doen we vooral vanwege een intrinsieke motivatie”, vertelt Duijghuisen over de drijfveer. “Mijn vader stelde: we willen betekenisvol zijn. Je kunt als bedrijf op de achterbank zitten en wachten op regelgeving, maar wij lopen liever voorop. Duurzaamheid maakt ons onderscheidend in de overwegend conservatieve verfmarkt.”

Hele keten moet meedoen

Innoveren doet Baril Coatings bij voorkeur samen met ketenpartijen. Joost Broeders: “Om duurzame alternatieven te vinden, werken we nauw samen met grondstofleveranciers, kennisinstellingen en eindgebruikers. Een innovatie van de grond krijgen, vraagt veel onderzoek en inzet van de hele keten.” Voor het onderzoek heeft de verfproducent een eigen laboratorium, waar veertien van de tachtig werknemers werken. Broeders: “Het vergt een lang en uitvoerig traject om nieuwe grondstoffen in te zetten en te laten goedkeuren. Het blijkt ook niet eenvoudig om de kwaliteit van deze nieuwe grondstoffen constant en op niveau te houden. We hebben meegemaakt dat de kwaliteit op pilotschaal goed was, maar bij de opschaling toch terugliep.”

Joost Broeders (Baril Coatings):

‘Het vergt een lang en uitvoerig traject om nieuwe grondstoffen in te zetten en te laten goedkeuren.’

Van fossiel naar biobased

De verfproducent zoekt naar duurzame vervangende grondstoffen, vooral uit rest- en recyclingstromen. Sinds 2010 zet het bedrijf plantaardige grondstoffen in. “Reguliere verfsoorten worden geproduceerd met fossiele grondstoffen. Oplosmiddelen en coatings zijn bijproducten van aardolie. We maken een transitie door naar biobased alternatieven, met name reststromen uit de akkerbouw. Hiermee verlagen we de CO₂-uitstoot. We werken ook aan de overstap van oplosmiddelen naar verven op waterbasis.” In 2030 wil de verfproducent enkel nog herwinbare grondstoffen gebruiken. “Onze schildersverven in de winkel zitten nu tussen de 40 en 60 procent hernieuwbaar, onze industriële coatings rond de 20 procent.”

Uitbannen van toxische stoffen

Circulair betekent voor Baril Coatings ook het uitbannen van toxische stoffen. Technisch directeur Joost Broeders: “Ons product zou volledig non-toxisch moeten zijn. Daar werken we aan. Toxische stoffen blijven immers ook bij toekomstige toepassingen van het object aan het materiaal zitten.” Een andere uitwerking van circulair is het gebruik van minder coating door de gebruiker. Door de zogeheten dunnelaagtechnologie is minder coating per vierkante meter nodig.

Jeroen Duijghuisen (Baril Coatings):

‘We zetten stappen, maar we zijn er nog lang niet: dat is het eerlijke verhaal.’

Baril Coatings zijn toegepast bij de Amsterdam CS Busterminal (foto: Baril Coatings)

Gerecyclede grondstoffen inzetten

Daarnaast zet de producent gerecyclede grondstoffen in. Als voorbeeld noemt Broeders het titaanwit pigment dat nu uit de mijnbouw in Brazilië en Zuid-Afrika komt. “Het delven en het chemische proces vergen veel energie, water en chemicaliën. We staan op het punt om het wit pigment deels te vervangen door een circulair alternatief, gemaakt met pyrolyse van gerecycled plaatmateriaal. Hiervoor zitten we in het consortium onder leiding van CBM, branchevereniging voor interieurbouw en meubelindustrie. We werken nauw samen met afvalbedrijven, zoals Renewi. De pilotfabriek voor honderden kilo’s draait nu, maar we hebben tonnen nodig. Als alternatief van krijt uit de mijnbouw gebruiken we ook kalk-mineraal dat vrijkomt bij de drinkwaterwinning. Voor andere kleuren zoeken we naar alternatieven. Probleem daarbij is dat een pigment een zeer zuivere stroom vereist. Potentiële alternatieven, gewonnen uit bijvoorbeeld zeewier, leveren nog geen stabiele kleur op.”

Transparant zijn

Duijghuisen vindt transparantie over duurzame claims belangrijk. Circulair produceren is volgens hem een complexe opgave en hij wil geen luchtkastelen verkondigen. “Veel bedrijven claimen en beloven te veel. We proberen met onze claims realistisch en eerlijk te zijn over wat we wel en niet doen. Je moet claims kunnen waarmaken. Het is belangrijk om de juiste taal te spreken, zowel intern als extern. Duurzame verf maken is een technisch verhaal dat wij in jip-en-janneketaal proberen uit te dragen. We zetten stappen, maar we zijn er nog lang niet: dat is het eerlijke verhaal.” Belangrijk is ook dat duurzaamheid binnen de organisatie breed wordt gedragen. “We hebben geen specifieke duurzaamheidsmedewerker, iedereen is ermee bezig. Komt hier een nieuwe koffieleverancier voor de kantine, dan krijgt hij geheid de vraag hoe duurzaam de koffie is.”

Joost Broeders (Baril Coatings):