Nieuwsbericht - 19 december 2019

Importheffing op buitenlands afval gaat door

Alternatieve plan VA niet van tafel

Nederland kent per 1 januari aanstaande een importheffing op buitenlands afval. Zowel de Tweede als de Eerste Kamer zijn akkoord gegaan met het Belastingplan 2020, waarvan de importheffing een onderdeel is. Toch staat de deur open voor een pakket met betere CO₂-maatregelen. Het kabinet heeft tijdens de behandeling in de Eerste Kamer toegezegd dat het alternatieve plan van de afval- en recyclingsector nog verder besproken zal worden en dat de gesprekken daarover met de Vereniging Afvalbedrijven (VA) hervat dienen te worden.

De maatregel om buitenlands afval te gaan belasten werd genomen na het Urgenda-vonnis en moet volgens het kabinet een jaarlijkse besparing van 0,2 Mton CO₂ opleveren. De verschillende berekeningen over hoe dat resultaat behaald zou moeten worden, zijn discutabel.

De VA heeft (daarin ondersteund door PwC) de afgelopen maanden herhaaldelijk aangetoond dat de importheffing géén CO₂-besparing in Nederland oplevert. Ook neemt de uitstoot in het buitenland toe, doordat er in plaats van hoogwaardige verbranding met energieterugwinning in Nederland het afval daar gestort gaat worden, wat slechter is voor het klimaat. De eerste (met name Britse) overheden die weer gaan storten in plaats van het in Nederland te laten verwerken, hebben dit al aangekondigd. Bovendien is de financieel-economische schade voor de sector met een te verwachten jaarlijkse omzetderving van 162 miljoen euro zeer groot.

Veel vragen in eerste kamer over nut van de maatregel

Bij de behandeling in de Eerste Kamer waren er veel vragen over de importheffing. Zo zetten de fracties van VVD, CDA, D66, PvdA, GroenLinks, ChristenUnie en SGP net als de VA vraagtekens bij de klimaatwinst van de maatregel. Ook waren er verschillende vragen over het alternatieve plan van de sector. De tijd was te kort om dat plan te valideren voordat het Belastingplan 2020 in de Tweede Kamer behandeld werd.

Alternatieve plan wordt mogelijk toch ingevoerd

De staatssecretaris van Financiën gaf in zijn antwoord aan de Eerste Kamer aan veel waardering te hebben voor de ‘meedenkstand’ van de afval- en recyclingsector om met een nog beter plan te komen. Hij deed de belangrijke toezegging dat als het alternatieve plan van de sector beter en effectiever blijkt te zijn hij geen reden ziet om het dan niet alsnog in te voeren.

tweede kamer wil nut van de importheffing monitoren

Niet alleen de Eerste maar ook de Tweede Kamer wil weten of de importheffing wel een zinnige maatregel is. Een motie van de VVD om komend jaar het effect van de importheffing op buitenlands afval te monitoren om te bepalen of de doelstelling van een reductie van 0,2 Mton CO₂ ook daadwerkelijk wordt gehaald, kreeg steun van bijna alle fracties in de Tweede Kamer. Ook in de Tweede Kamer is de wens om met de sector in gesprek te blijven over het alternatieve plan. CDA-Kamerlid Pieter Omtzigt deed hiertoe nog een appèl aan het einde van de behandeling van het Belastingplan in de Tweede Kamer.

Wiebes: afvalenergiecentrales nodig voor warmtenetten

De wens van de SP om afvalenergiecentrales (AEC’s) los te koppelen van warmtelevering aan woonwijken kreeg geen steun in de Tweede Kamer. Minister Wiebes van Economische Zaken en Klimaat ontraadde de motie en noemde de energielevering door AEC’s juist een goede manier om Nederland verder te verduurzamen, omdat met warmtelevering door AEC’s CO₂ wordt bespaard. Vanwege de uitdagingen waarvoor Nederland staat kan het kabinet volgens Wiebes het zich niet veroorloven om de duurzame energie van AEC’s niet in te zetten.