Aan verkeersveiligheid moet je aandacht besteden, altijd

31 mei t/m 4 juni 2021: Week van de Veiligheid

Natuurlijk werkt iedereen binnen de afvalbranche veilig met voertuigen. Toch zijn schadegevallen geen uitzondering en doen zich helaas ook ongevallen met letsel voor. Wat kun je als werkgever doen? Vooral het onderwerp continu onder de aandacht brengen en in gesprek blijven, zo blijkt uit navraag bij deelnemers aan de jaarlijkse Week van de Veiligheid.

Tijdens de Week van de Veiligheid, die plaatsvindt van 31 mei tot 4 juni 2021, zet een aantal bedrijven de schijnwerpers op het thema verkeersveiligheid. Bij Patrick Vanrolleghem, veiligheidscoördinator bij AVR, staat verkeersveiligheid altijd op het netvlies. Een paar jaar geleden belandde een medewerker onder een shovel met als gevolg blijvend letsel. Inmiddels liggen op AVR-terreinen zoveel mogelijk harde barrières om het rijdend verkeer te scheiden van voetgangers. “Samen met het hoofd Logistiek heb ik twee jaar geleden een risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E) herzien en daar volgden verbeteringen op. Er rijdt zwaar materieel op het terrein, ook van buiten. Als er een ongeval gebeurt, dan is dat bijna altijd met zwaar letsel. We gaan continu met iedereen het gesprek aan. Want naast schademeldingen krijgen we nog altijd meldingen als ‘bijna van de sokken gereden’.”

Patrick Vanrolleghem (AVR):

'We gaan continu met iedereen het gesprek aan.'

Coolrec - Part of Renewi legt de focus op de kunst van het kijken en deelt aan de poort blikjes appelsap 'Blik op de weg' uit (foto: Coolrec)

Elkaar aanspreken

Net als AVR vindt Avri het scheiden van verkeersstromen belangrijk, vertelt preventiemedewerker Martijn Arensman. “Ook omdat we, afgezien dan in deze tijd, bijna dagelijks excursies verzorgen voor schoolkinderen en anderen. Van onze zes locaties hebben er vier ook een publieksfunctie. Het handhaven van de maximale vijftien kilometer per uur blijft voor ons een belangrijk onderwerp. We willen het terrein minder uitnodigend maken om harder te rijden. Je moet elkaar vriendelijk op verkeersonveilige situaties kunnen aanspreken en je eigen verantwoordelijkheid nemen. In gesprek blijven is echt belangrijk.”

Martijn Arensman (Avri):

'We werken veilig of niet, dat dragen we uit.'

Werk en opleidingsniveau

‘In gesprek blijven’ is ook het uitgangspunt voor Alex Remmen, veiligheidscoördinator bij GMB cluster BioEnergie. “Of iemand extern is, of intern, je spreekt elkaar aan op onveilig gedrag. We krijgen veel externe chauffeurs op onze locaties. Het valt ons op dat chauffeurs die gevaarlijke stoffen vervoeren, en daarvoor over een ADR-vakbekwaamheidscertificaat beschikken, meer kennis hebben en zich beter bewust zijn van de risico’s. Helaas kan het ook bij ervaren chauffeurs misgaan. Je hebt niet alles in de hand.”

Alex Remmen (GMB BioEnergie):

'Je spreekt elkaar aan op onveilig gedrag.'

Het andere gevaar

Zijn collega-veiligheidscoördinator Steven Scholten is verantwoordelijk voor de cluster Rioleringstechniek bij GMB. Verkeersveiligheid is daar hét onderwerp. “Onze mensen werken aangelijnd in diepe putten en in kleine, besloten ruimtes met gassen, maar het verkeer op de openbare weg zien ze als een van de gevaarlijkste aspecten van hun werk. Bij een opdracht vragen we gemeenten altijd de straat af te sluiten. Als dat echt niet kan, werken we met borden, drempels, barrières, pylonen en verkeersregelaars. Maar sommige weggebruikers zijn of agressief, laatst is een verkeersregelaar bewust aangereden, of ze zitten niet op te letten en rijden door de barrière of katapulteren een pylon. Het verkeersgedrag van anderen hebben we niet in de hand.”

Steven Scholten (GMB Rioleringstechnieken):

'Onze mensen zien het verkeer op de openbare weg als een van de gevaarlijkste aspecten van het werk.'

AVR richt zich op de snelheidslimiet van vijftien km/uur op de bedrijfsterreinen en deelt ludieke ansichtkaarten met een slak uit aan de chauffeurs die binnenkomen (foto: AVR)

Activiteiten Week van de Veiligheid

De jaarlijkse Week van de Veiligheid is een initiatief van Stichting Arbocatalogus Afvalbranche. In die week organiseren bedrijven activiteiten rond veilig en gezond werken, passend bij de bedrijfscultuur en wat actueel is. Verkeersveiligheid is dit jaar bij een aantal bedrijven het hoofdthema. Zo richt AVR op zes locaties zich op de snelheidslimiet van vijftien kilometer per uur op de bedrijfsterreinen. Op elke locatie worden ludieke ansichtkaarten met een slak uitgedeeld aan de chauffeurs die binnenkomen. Ook intranet, sociale media en de eigen beeldtelevisie zet AVR in. Bij de vier Nederlandse locaties van Coolrec ligt de focus op de kunst van het kijken. Onder het motto ‘Ik zie jou – jij ziet mij’ benadrukt Coolrec de noodzaak van visueel contact tussen weggebruikers onderling. Aan de poort worden blikjes appelsap ‘Blik op de weg’ uitgedeeld. Binnen GMB houdt BioEnergie steekproefsgewijs inspecties op specifieke risico’s, met name het veilig vastzetten van de lading met sjorbanden. Het doel is niet met een vinger te wijzen, maar vooral om het gesprek met de chauffeur aan te gaan. Zowel om te achterhalen wat er beter kan als om de bewustwording te vergroten van de risico’s. Gewoonlijk organiseert Avri workshops of activiteiten op locatie, dit jaar is echter gekozen voor een digitale campagne. Via artikelen en voorbeelden brengt Avri de verschillende aspecten onder de aandacht.

Ongeduldige weggebruikers

Ook Martijn Arensman kent de voorbeelden van fout gedrag door medeweggebruikers. “Vaak is het ongeduld, mensen willen niet even wachten en halen bijvoorbeeld onze inzamelvoertuigen rechts in. Daar hebben we geen invloed op, wel op het gedrag van onze eigen mensen. Door defensief te rijden bijvoorbeeld en door een goede veiligheidscultuur.” Die begint bij de ambitie van de organisatie, meent de preventiemedewerker. “We werken veilig of niet, dat dragen we uit. Productie is goed, maar veiligheid staat altijd voorop. Daarover blijven we in gesprek gaan en we zorgen ervoor dat we alle middelen hebben om veilig te werken.”

Albert van Veldhuizen (Coolrec Part of Renewi):

'Gewenst gedrag moet je blijven trainen.'

Vergissing

AVR heeft ook vervoer over water. Daar ging het niet zo lang geleden goed mis toen een schipper van AVR zich vergiste in de hoogte van een brug in combinatie met de waterstand. “Hij voer het stuurhuis stuk”, vertelt Vanrolleghem. “Hoe ervaren je ook bent, het kan een keer misgaan, daar willen we wel van leren.”
Vergissen is menselijk, een andere kijk hebben op een situatie of een situatie helemaal niet zien, ook. Albert van Veldhuizen, manager SHEQ (Safety, Health, Environment, Quality) bij Coolrec, een dochteronderneming van Renewi, kan er niet genoeg aandacht voor vragen. “Je kunt tachtig procent van de situaties onderbrengen in regels, twintig procent gebeurt gewoon. Dus moet je blijven nadenken hoe je dan het beste kunt reageren. Dat is afhankelijk van de situatie. Vandaar het belang van goed kijken, dat je echt ziet wat er gebeurt en de consequenties overziet.”

Investeren in basisveiligheidsmaatregelen

Net als Vanrolleghem hecht ook Van Veldhuizen waarde aan het leren van (bijna) ongevallen. “We onderzoeken altijd de oorzaak. Daarnaast melden medewerkers op alle locaties ongewenste situaties. Daar zijn we blij mee want dan kunnen we tijdig maatregelen nemen.” Coolrec investeerde fors in basisveiligheidsmaatregelen zoals het vervangen van heftrucks in de hallen door elektrische pompwagens die lopend worden bediend. Het eigen zwaar materieel is begrensd op maximaal tien kilometer per uur. Nu de basis er ligt, richt hij zich op gedrag. “Gewenst gedrag moet je blijven trainen, ook om nieuwe medewerkers mee te nemen. Ik noem dat de alzheimercyclus: telkens herhalen op verschillende manieren. We proberen op een creatieve manier een serieuze zaak aan te pakken.”

Themablad Verkeer

De Stichting Arbocatalogus Afvalbranche heeft een themablad samengesteld met informatie over en aanbevelingen voor de verkeersveiligheid. Het gaat over zowel het aanrijdgevaar op het eigen terrein als de risico’s op de openbare weg. Het themablad bevat een overzicht van maatregelen om de kans op verkeersongevallen zoveel mogelijk te beperken. Bij het themablad hoort een cartoon. Themablad en cartoon zijn te vinden op de uitwisselingssite van de Arbocatalogus Afvalbranche.