PFAS

PFAS is een verzamelnaam voor duizenden chemische stoffen. Een belangrijk deel van deze groep wordt als ‘zeer zorgwekkend’ beschouwd. Vanwege de gewenste eigenschappen vuil-, vet-, en waterafstotend zijn ze in de vorige eeuw ontwikkeld. PFAS wordt toegepast in veel producten die we dagelijks gebruiken, denk aan regenjassen, verf, cosmetica, pannen met anti-aanbaklaag en blusschuim van de brandweer.

De laatste decennia is steeds meer kennis ontstaan over de effecten op gezondheid en milieu van zorgstoffen zoals PFAS. De bijzondere eigenschappen blijken een keerzijde te hebben. De stoffen breken niet vanzelf af in een natuurlijke omgeving. Ze worden daarom ook wel ‘forever chemicals’ genoemd. De stoffen kunnen vrijkomen bij productie, gebruik en verwerking. Al in kleine hoeveelheden kunnen ze gevaarlijk zijn voor mens en dier.

De beste oplossing om verspreiding van PFAS terug te dringen ligt aan de voorkant van de keten, door te stoppen met het maken van deze stoffen en ze niet meer te gebruiken bij de productie van verschillende producten. We moeten vaker gebruik maken van bestaande alternatieven en op zoek gaan naar nieuwe mogelijkheden, zodat PFAS-stoffen niet meer in onze samenleving terechtkomen. Wereldwijd vindt onderzoek plaats naar een oplossing voor deze problematiek.

Tot die oplossing gevonden is zullen we nog decennia te maken hebben met PFAS-houdende producten die door burgers en bedrijven worden gebruikt en afgedankt. Voor stoffen, waarvan door voortschrijdend inzicht duidelijk wordt dat ze gevaarlijk zijn, kijkt de sector steeds naar de beste mogelijkheden en gaat op zoek naar innovatieve technieken.

Voor een goede aanpak van PFAS die in omloop zijn en voorlopig nog op de markt komen, is ketensamenwerking cruciaal. Alle betrokken partijen - producenten, wetenschap, overheden en afvalbranche - moeten er gezamenlijk werk van maken. Zeer zorgwerkende stoffen moeten in de afvalfase gescheiden worden gehouden van afvalstromen zonder deze stoffen. Een uitgebreide producentenverantwoordelijkheid kan daarbij helpen.