Nieuws
Artikel - 20 november 2018
Met elkaar afvalbranden mijden
Afvalsector maakt werk van ketensamenwerking
Om afvalbranden te voorkomen, zet de afvalsector stevig in op brandpreventie. Leden van de Vereniging Afvalbedrijven voeren bij elkaar audits uit, verbeteren hun voorraadbeheer en stellen brandpreventieprotocollen op. Ook ketenpartners – leveranciers en producenten – moeten meehelpen. Preventie vraagt inzet van alle betrokken ketenpartijen.
Brandpreventie staat hoog op de agenda van de Vereniging Afvalbedrijven en haar leden. Door er samen de schouders onder te zetten, kunnen de risico’s worden beperkt en daarmee het aantal branden worden verlaagd. Directeur Robbert Loos: “Niemand zit op een brand te wachten. De bedrijven hebben zelf veel te verliezen en het heeft een enorme impact op de omgeving. Mensen zijn bezorgd. Wij nemen die zorgen serieus en gaan nog meer dan voorheen aan brandpreventie doen. We zijn de vrijblijvendheid voorbij.”
Robbert Loos - Vereniging Afvalbedrijven:
"Brandpreventie heeft een veel grotere kans van slagen wanneer alle partijen in de keten meewerken."
Audits en themabijeenkomst
Loos: “We verwachten van onze leden dat zij zich actief en niet vrijblijvend inzetten op brandpreventie. Afgelopen jaar hebben we bij onze leden veertien audits georganiseerd om van elkaar te leren. Mede op basis van de ervaringen inventariseren we nu wat het minimumniveau van maatregelen moet zijn. In november organiseren wij een themabijeenkomst voor onze leden en hun ketenpartners over brandpreventie. De uitkomsten hiervan gebruiken we voor het vaststellen van de minimumeisen. We verwachten dat de leden zich aan die eisen committeren.”
Om van elkaar te leren, organiseerde de Vereniging Afvalbedrijven bij haar leden veertien audits
Audits op veertien locaties
Het afgelopen jaar organiseerde de Vereniging Afvalbedrijven bij haar leden audits rond brandpreventie. Kennis delen is belangrijk. De audit is uitgevoerd op veertien ledenlocaties aan de hand van een checklist. Het merendeel van de maatregelen in de checklist bleek in orde. Her en der kwamen verbeterpunten aan het licht. Zo is het raadzaam om brandbare stromen af te wisselen met niet-brandbare stromen. Bij de audits liepen veiligheidsmanagers van andere leden van de Verenging Afvalbedrijven mee. Op die manier ontstond een kruisbestuiving en konden deelnemers elkaar adviseren. Eén tip is inmiddels door meerdere bedrijven omarmd: laat tijdens een brandveiligheidsronde iemand van het management meelopen. Dit laat zien dat de directie de regels omarmt en veiligheid hoge prioriteit geeft. Het draagt bij aan een cultuur waarin brandveiligheid als belangrijk wordt ervaren. Cultuur is een bepalend aspect bij veiligheidsgedrag.
Tegengaan van broei
Brandpreventie is prioriteit voor de leden van de Vereniging Afvalbedrijven. Ze kampen onder meer met materiële schade bij brand en met verzekeringspremies die sterk stijgen. Hoe afvalbranden te voorkomen? Met name tegen broei zijn maatregelen te treffen die effect sorteren. André Konjer, arbocoördinator bij Renewi regio Randstad-Noord, onderzocht een aantal grote branden en hun oorzaken. “Broei is een van de belangrijkste oorzaken van brand. Er zijn nu eenmaal afvalstromen die warmte opbouwen door hun samenstelling en vochtigheidsgraad. Een simpele stelregel is dat je elke twee dagen de vloer van de opslagvlakken een keer moet hebben gezien. Je voorkomt daarmee warmteontwikkeling.”
André Konjer - Renewi:
"Broei is een van de belangrijkste oorzaken van brand."
Strenge acceptatie aan de poort
Broei is niet de enige oorzaak van brand. Konjers onderzoek toont aan dat materialen in het afval net zo vaak veroorzaker zijn. Lithiumbatterijen, matrassen, spuitbussen met drijfgas of wasbenzine: ze horen niet in het restafval, maar zitten er wel vaak in. Er hoeft niet veel te gebeuren of de brand vliegt erin. “Ook hier kunnen we zelf maatregelen treffen”, vindt Konjer. “Een strengere acceptatie aan de poort bijvoorbeeld. We zijn afhankelijk van wat klanten aanleveren, maar we kunnen die klanten ook opvoeden. Zowel bedrijven als consumenten zijn zich onvoldoende bewust wat de risico’s van dit ongewenste afval zijn. Een gerichte publicitaire campagne met specifieke voorbeelden kan helpen.”
Factsheet Brandveiligheid
Op basis van het onderzoek en de bevindingen van leden stelde de Vereniging Afvalbedrijven vorig jaar de factsheet Brandveiligheid op. In de factsheet staan maatregelen ter voorkoming van branden in de op- en overslag van niet-gevaarlijke afvalstoffen.
Goed voorraadbeheer
“Verzekeraars zoeken de preventie vooral in detectiesystemen en vervolgens in blusmaterialen”, vervolgt Konjer. “De normen hiervoor zijn echter gebaseerd op zuivere stromen. Afval is eigenlijk nooit zuiver waardoor we altijd de zwaarste norm moeten volgen. Dat zijn forse investeringen, nog afgezien van het feit dat er veel soorten systemen zijn. Ik denk dat je bedrijfsorganisatorisch al veel aan preventie kunt doen. Zorg bijvoorbeeld voor een goed voorraadbeheer. Weet wat je opslaat, hoe lang het er ligt en wanneer het eruit gaat.”
Michiel Kerstens - HVC:
"Wij verlangen van medewerkers dat ze aantonen brandveilig te werken."
Inzicht in business en keten
Bij HVC houden logistiek manager Gabrie Geelof en Michiel Kerstens, risicomanager Risicomanagement en Verzekeringen, zich bezig met brandpreventie. Goed voorraadbeheer is ook voor hen een eerste vereiste. Kerstens: “Ken je business en de keten. Breng je locaties en het soort afval in beeld, weet wat de brandlast van de hallen is, zorg voor een brandpreventieprotocol per type locatie, en maak de medewerkers duidelijk dat het protocol niet vrijblijvend is. Zij vormen een belangrijke factor bij het brandveilig werken. Vandaar dat wij van hen verlangen dat zij aantonen brandveilig te werken. Het is ons beleid dat bijvoorbeeld overslaghallen op onze locaties aan het eind van de dag leeg zijn. De verantwoordelijke medewerkers maken daar foto’s van die we opslaan als bewijs voor de verzekeraar.”
Inzetten op ketensamenwerking
Brandpreventie vereist een gedeelde aanpak. Robbert Loos, directeur van de Vereniging Afvalbedrijven, maakt zich sterk voor ketensamenwerking. “We kunnen het niet alleen. Brandpreventie heeft een veel grotere kans van slagen wanneer alle partijen in de keten meewerken. Leveranciers moeten alert zijn op de brandveiligheid van het afval dat zij aanleveren. Onze leden helpen hen daarbij. We voeren gesprekken met ketenpartners rond bijvoorbeeld matrassen en batterijen om deze stromen uit het restafval te weren. We zoeken tevens naar mogelijkheden om het publiek hierover te informeren. Ook producenten van deze materialen moeten hun verantwoordelijkheid nemen.”
Direct alternatieven zoeken
Het kan echter gebeuren dat het afval langer blijft liggen dan de bedoeling is, bijvoorbeeld door een storing bij een afnemer. “Wij behandelen zo’n stagnatie in de keten als een calamiteit”, vertelt Geelof. “Als we het afval niet kwijt kunnen, moeten we direct alternatieven zoeken. Met opslagcontainers die buiten staan kunnen we ‘tijd kopen’. In het uiterste geval zorgen we voor gespreide opslag in de hal met continu toezicht.”
Gabrie Geelof - HVC:
"We hebben meegedaan aan de audit en dat was verhelderend."
Brandpreventieprotocol toepassen
HVC werkt momenteel aan een eigen brandpreventieprotocol. Geelof: “We hebben meegedaan aan de audit en dat was verhelderend. Onze focus op voorraad en beheer blijkt goed te zijn. Ik denk wel dat wij een stap verder gaan dan de maatregelen op de factsheet die de Vereniging Afvalbedrijven vorig jaar opstelde. Ons brandpreventieprotocol hebben we in concept klaar. Binnenkort gaan we het protocol op een proeflocatie toepassen en verder verfijnen. Volgend jaar willen we het protocol op al onze productie- en overslaglocaties invoeren.”
Themabijeenkomst brandpreventie
Op 22 november 2018 organiseert de Vereniging Afvalbedrijven in ‘s-Hertogenbosch een bijeenkomst over brandpreventie. De bijeenkomst is bedoeld voor leden en samenwerkingspartners. Vertegenwoordigers van onder meer de Omgevingsdiensten en het Verbond van Verzekeraars zijn vertegenwoordigd. Er zal vooral aandacht zijn voor oplossingsrichtingen, zowel tijdens presentaties als in onderlinge gesprekken. Ook situaties waarbij de diverse partijen verschillende eisen stellen, komen aan de orde.
Auteur
Inge Heuff - @copyright