Kennissessie over gft-verwerking voor omgevingsdiensten

Op 1 december organiseerde de Vereniging Afvalbedrijven (VA) voor vergunningverleners en toezichthouders een webinar over gft-verwerking. De VA wilde de handhavende instanties goed informeren over het werk van de gft-composteerbedrijven. Het ging ook om kennismaken, zodat de partijen elkaar snel weten te vinden als dat nodig is. De VA kijkt terug op een goede bijeenkomst, die zeker een vervolg gaat krijgen.

Ruim 30 personen van omgevingsdiensten, overheden en sector namen deel aan de online bijeenkomst. Directeur Robbert Loos verzorgde de aftrap en vertelde over de VA en haar doelen: “Samen met onze zestig leden vertegenwoordigen we de totale afvalketen en werken we aan de transitie naar de circulaire economie. Als het gaat om bioconversie richten we ons vizier op meer en schoner gft voor de productie en afzet van meer kwaliteitscompost.” Hij maakte duidelijk dat de doelen alleen in gezamenlijkheid kunnen worden bereikt. “We werken graag samen met overheden en andere ketenpartijen en zijn blij dat jullie vandaag aanwezig zijn.”

Wettelijk kader

Drie leden van de Afdeling Bioconversie, waarin de Nederlandse gft-composteersector is vertegenwoordigd, schetsten met presentaties een duidelijk beeld van de sector. Afdelingsvoorzitter John van Haeff (Attero) ging in op het wettelijke kader. Dat is behoorlijk omvangrijk en complex. “We hebben niet alleen te maken met wetgeving voor milieu en circulaire economie, ook regels voor klimaat, hernieuwbare energie, voedselveiligheid en mest raken ons werkveld. En dat niet alleen nationaal, ook Europees beleid heeft veel invloed op onze werkzaamheden”, zei Van Haeff. De sector maakt zich al jaren sterk voor meer waardering voor het composteren van gft en het product compost. “We zien verbetering. Ons werk sluit dan ook naadloos aan op efficiënt omgaan met grondstoffen en een circulaire economie.” Van Haeff brak ook een lans voor het werk van de afvalsector in zijn algemeen: “We zorgen voor het schoonhouden van publieke en private ruimten en leveren een belangrijke bijdrage aan een schoon milieu en een goede volksgezondheid. Dat wordt wel eens vergeten, maar we doen het heel goed in Nederland.”

Gft-verwerking

Tim Brethouwer (Attero), technisch adviseur van de VA, en Gert-Jan Klaasse Bos (Meerlanden) gingen in op de praktijk van gft-verwerking in Nederland. Acht bedrijven zetten met twintig installaties jaarlijks 1,7 miljoen gft om in 700.000 ton compost. Bij tien installaties wordt het gft vooraf vergist, waardoor naast compost ook energie en biogas wordt geproduceerd. Ruim een derde (37%) van het inputmateriaal resulteert in compost. Bijna 49% verdampt tijdens het proces, omdat gft voor een groot deel uit water bestaat. De overige 14% betreft residustromen, die aan de voor- en achterkant van het composteerproces vrijkomen. Brethouwer maakt zich zorgen over de kwaliteit van het gft. “De vervuiling was in 2000 nog 1%, tegenwoordig is het al zo’n 4%. De kwaliteit van het gft heeft direct invloed op de kwaliteit van de compost.”

Toekomst

Nederland beschikt over voldoende capaciteit om het vrijkomende gft te verwerken. Al liet coronajaar 2020 zien dat deze snel onder druk komt te staan als het aanbod sterk stijgt. Klaasse Bos wierp een blik op gft-verwerking in de komende jaren. “We zien de toekomst zonnig tegemoet. We maken ons blijvend sterk voor het omzetten van organische stoffen in nuttige producten als biogas, compost en warmte. Ik verwacht dat etensresten steeds vaker terugkeren in de keten. Zo maken we van meer gft meer compost. Dat is goed voor de grond en voor een goede productie van onze gewassen.” Het maken van hoogwaardige compost staat voor de composteerders altijd bovenaan. “We doen geen concessies aan de kwaliteit. Met het ‘Aanvalsplan Meer en Schoner gft-afval’ werkt de VA samen met de overheid aan verbetering van de gft-kwaliteit”, aldus Klaasse Bos.

Vervolg

Aan het eind van de bijeenkomst vroeg organisator Jennifer Koster-Bos, beleidsmedewerker bij de VA, de deelnemers wat ze van de bijeenkomst vonden. Ze reageerden positief op het initiatief. Ook maakten ze duidelijk behoefte te hebben aan een vervolg. Daarin wordt de wens meegenomen om meer zicht te krijgen op de ‘knelpunten’ in de vergunningverlening en handhaving, en wat de omgevingsdiensten daarin kunnen betekenen.

Jennifer Koster-Bos