BIR-voorzitter Susie Burrage: ‘Proactieve rol van BIR is cruciaal’

BIR wil boodschap krachtiger laten horen

Susie Burrage is sinds mei vorig jaar voorzitter van BIR, het Bureau of International Recycling. Ze wil bouwen aan de nieuwe koers van de mondiale federatie om het belang en de toegevoegde waarde van recycling scherper op het netvlies van politiek en industrie te krijgen. ‘We gaan ons steviger bemoeien met de beleidsvorming.’

Proactief, zo vat Burrage in één woord de nieuwe rol van BIR samen. Sinds mei vorig jaar is ze voorzitter van de mondiale federatie van recyclingbedrijven en brancheorganisaties uit zo’n zeventig landen. Haar eerste daden waren de uitbreiding van het bureau in Brussel, om de lobby richting de Europese beleidsmakers te versterken, en de lancering van een reeks positionpapers, die prangende thema’s aansnijden.

Jaarlijks wordt zo’n twintig miljoen ton schroot vanuit Europa als secundaire grondstof naar landen buiten de Europese Unie gebracht

Steviger bemoeien met beleidsvorming

In november verscheen het eerste positionpaper over de uitgebreide producentenverantwoordelijkheid. Onderweg zijn positionpapers over handelsbarrières en chemische recycling. Burrage: “In het verleden hebben we ons reactief in plaats van proactief opgesteld. Nu gaan we ons steviger bemoeien met de beleidsvorming. We moeten onze boodschap veel krachtiger laten horen. Niet alleen binnen onze eigen achterban, maar ook daarbuiten. Een proactieve rol van BIR is cruciaal om de circulaire economie verder te brengen.”

Lobby voor design for recycling

Wezenlijk is namelijk, stelt Burrage, dat er een veel scherper beleid op design for recycling wordt gevoerd. “Ik zie veel fabrikanten die in de ontwerpfase niet nadenken over de vraag of hun product recyclebaar is. Met wetgeving kun je dat stimuleren. Daar is weliswaar een start mee gemaakt, maar producenten zetten daar een stevige lobby tegenover. De regelgeving is nog lang niet circulair genoeg. We zullen er hard voor moeten lobbyen om meer te bereiken.”

Susie Burrage, voorzitter van BIR - het Bureau of International Recycling

'Recycling beschermt het milieu, gaat vervuiling tegen en bespaart natuurlijke grondstoffen, energieverbruik en CO₂-emissies.'

Primaire materialen schaarser

Voor de energietransitie zijn veel grondstoffen nodig voor batterijen, zonnepanelen en windturbines. Primaire materialen zijn echter steeds lastiger te winnen en worden toenemend schaarser. “Onvermijdelijk is dan ook dat we meer grondstoffen uit afgedankte producten halen. Er komen steeds grotere aantallen lithium-accu’s vrij uit telefoons en straks elektrische auto’s. Een deel ervan is niet geschikt voor hergebruik. Daar ligt een enorme kans voor onze sector om de grondstoffen te recyclen.”

Werk recyclingbedrijven belangrijker

De geavanceerde technologie die recyclingbedrijven in huis hebben, maken recycling mogelijk, benadrukt Burrage. “De laatste vijftien jaar is een enorme vooruitgang geboekt. Neem de sorteermachines met optische lasers voor kunststofafval. Wij bieden de tools om grondstoffen te herwinnen.” Tegelijkertijd zullen recyclingbedrijven meer waardering krijgen, voorziet Burrage, want hun werk wordt alleen maar belangrijker. “Dat is precies wat we als sector moeten benadrukken. We nemen geen afval in, maar creëren nieuwe grondstoffen. Zoals de autofabrikant praat over de auto’s die hij bouwt, zo moeten wij de nadruk leggen op de waardevolle grondstoffen die we leveren.”

'We moeten de nadruk leggen op de waardevolle grondstoffen die we leveren.'

Adaptieve sector biedt mondiale conflicten het hoofd

De wereldwijde recyclingsector moet zich door een woelig tijdperk vol geopolitieke verstoringen loodsen. De controverse tussen China en de Verenigde Staten en de inval van Rusland in Oekraïne maken duidelijk hoe kwetsbaar landen zijn vanwege hun afhankelijkheid van grondstoffen. Het uitdijende conflict in het Midden-Oosten heeft de scheepvaart in de Rode Zee ontwricht, wat gevolgen heeft voor het mondiale transport van recyclingstromen. Susie Burrage: “De situatie roept herinneringen op aan de Covidperiode, toen alles nagenoeg stilstond. De internationale handel staat flink onder druk. We volgen de ontwikkelingen. Niet dat we veel kunnen doen. Gelukkig kan onze sector zich snel aanpassen. Dankzij het BIR-netwerk vonden bedrijven binnen een paar weken alternatieve routes. Onze leden zitten immers overal. We zijn een veerkrachtige sector en blijven altijd optimistisch, al is de situatie verre van ideaal.”

Handelsbarrières voorkomen

De oprichting van BIR zo’n 75 jaar geleden had als eerste doel om de vele handelsbelemmeringen voor de recyclingsector te slechten. Anno 2024 zijn nieuwe handelsbarrières in de maak. “Het lijkt alsof we terug bij af zijn. Helaas blijft het noodzakelijk om de vrije handel in recyclaat te beschermen. Dat zullen we met passie blijven doen. De industrie is wereldwijd afhankelijk van een vrije stroom van gerecyclede materialen. De vraag gaat onverminderd door. Vraag en aanbod in balans houden is de kern van ons werk.”

Aanscherpen exportregelgeving

Als voorbeeld van nieuwe belemmeringen noemt Burrage het aanscherpen van de exportregelgeving voor afval buiten de Europese Unie. De aanscherping benadeelt de uitvoer van schroot. Jaarlijks wordt zo’n twintig miljoen ton schroot vanuit Europa als secundaire grondstof naar landen buiten de Europese Unie gebracht. Dit levert wereldwijd een aanzienlijke CO₂-reductie op tegenover de staalproductie op basis van ijzererts. “Voor de circulaire economie lijkt een exportverbod een logische stap, maar de productiecapaciteit in Europa om zelf schroot te verwerken, is beperkt”, zegt Burrage. Ze bepleit een grondstoffenbeleid dat de bouw en uitbreiding van productiefaciliteiten voor circulair staal ondersteunt. “Juist dat zou de industrie ertoe aanzetten meer gerecycled staal in haar producten te gebruiken.”

‘De regelgeving is nog lang niet circulair genoeg.’

Verschillen tussen landen

Ook de nog altijd grote verschillen tussen landen moeten niet worden vergeten. Noordwest-Europa beijvert zich met recycling en afvalverbranding met energieopwekking, terwijl in Zuid- en Oost-Europa nog altijd veel afval wordt gestort. Wereldwijd worden nog miljoenen tonnen stedelijk afval in het milieu gedumpt. “Zaak is om overal het niveau van recycling op te voeren. Ik ben net terug uit India en was verrast om te zien hoe recycling daar wordt omarmd. Het tij is er gekeerd en er wordt volop in recycling geïnvesteerd, ook om de grote berg stortafval terug te dringen.”

Hameren op voordelen recycling

Het is geen fast fix, stelt Burrage, maar het komt nu wel op gang. “Het gaat regio voor regio, ook Afrika komt in beweging. Daarom moeten we op de voordelen van recycling blijven hameren. Zo is recycling de oplossing voor het klimaatvraagstuk. Landen die hun CO₂-voetafdruk willen verlagen, zien in dat het herwinnen van grondstoffen hieraan bijdraagt en dat ze moeten stoppen met storten. Recycling beschermt het milieu, gaat vervuiling tegen en je bespaart op natuurlijke grondstoffen, energieverbruik en CO₂-emissies.”